بی‌میلی به تحصیل؛ چالشی جدی در نظام آموزشی ایران
کاهش علاقه به تحصیل؛ پیامد تعطیلی‌های مکرر مدارس
در سال‌های اخیر، تعطیلی‌های مکرر مدارس، به‌ویژه در دوران پاندمی، تأثیرات منفی عمیقی بر روند تحصیل دانش‌آموزان داشته است. قطع ارتباط با محیط آموزشی، کاهش تعاملات اجتماعی و مشکلات در یادگیری آنلاین، باعث شده تا بی‌میلی به درس و مدرسه در میان کودکان و نوجوانان افزایش یابد.
عدم دسترسی به آموزش آنلاین و تشدید مشکلات یادگیری
یکی از عوامل کلیدی در کاهش انگیزه تحصیلی، عدم دسترسی مناسب به امکانات آموزش آنلاین بود. بسیاری از دانش‌آموزان به دلیل نبود اینترنت پرسرعت یا نداشتن دستگاه‌های هوشمند، نتوانستند آموزش مجازی را به‌درستی تجربه کنند. این مسئله، نه‌تنها یادگیری را مختل کرد، بلکه حس نارضایتی و ناامیدی را در میان دانش‌آموزان افزایش داد.
تأثیرات روانی؛ اضطراب، افسردگی و کاهش اعتماد به نفس
کارشناسان حوزه روانشناسی، مانند مهران سلیمانی، رئیس سازمان نظام روانشناسی آذربایجان غربی، هشدار می‌دهند که فشار بیش از حد بر دانش‌آموزان و عدم توجه به نیازهای تفریحی آنان، موجب افزایش اضطراب و افسردگی شده است. نبود امکانات تفریحی کافی، به‌ویژه در شهرهای کوچکتر و روستاها، این فشارها را تشدید کرده و به کاهش اعتماد به نفس و امید به آینده منجر شده است.
چالش‌های مدارس و معلمان در بازگرداندن دانش‌آموزان به مسیر تحصیل
به نوشته اخبار فرهنگیان، شهلا نوبخت، مدیر یک مدرسه دولتی، معتقد است که عدم حضور مستمر دانش‌آموزان در کلاس‌های حضوری، باعث تغییر نگرش آن‌ها نسبت به اهمیت آموزش شده است. بسیاری از دانش‌آموزان عادت کرده‌اند که تحصیل می‌تواند به‌صورت غیرحضوری و بدون تلاش جدی انجام شود. معلمان و مدیران مدارس باید با اجرای برنامه‌های جذاب و متنوع، انگیزه و علاقه دانش‌آموزان را احیا کنند.
راهکارهای افزایش انگیزه تحصیلی در دانش‌آموزان
ایجاد محیط آموزشی جذاب و پویا با استفاده از روش‌های تدریس تعاملی، پروژه‌های گروهی و فناوری‌های نوین آموزشی
حمایت روانی و اجتماعی برای کاهش استرس و اضطراب دانش‌آموزان
بهبود زیرساخت‌های آموزشی به‌ویژه در مناطق محروم، برای دسترسی عادلانه به آموزش
ترویج فرهنگ مطالعه و یادگیری خلاقانه با تشویق به تفکر انتقادی و حل مسئله
در نهایت، آموزش و پرورش باید با برنامه‌ریزی جامع و اجرای روش‌های نوین آموزشی، دانش‌آموزان را دوباره به مسیر یادگیری بازگرداند. تنها با ایجاد انگیزه و علاقه، می‌توان آینده‌ای روشن‌تر برای نسل‌های آینده رقم زد.
