دهک‌های بالا سه‌برابر موفق‌تر در کنکور

رئیس مرکز ارزشیابی آموزش‌وپرورش اعلام کرد: دهک‌های بالای درآمدی همچنان سه‌برابر دهک‌های پایین در رتبه‌های برتر کنکور موفق‌اند، اما سوابق تحصیلی به کاهش این شکاف کمک کرده است.

📊 برتری اقتصادی‌ها در رتبه‌های برتر کنکور
محسن زارعی، رئیس مرکز ارزشیابی و تضمین کیفیت نظام آموزش‌وپرورش، از تفاوت چشمگیر میان دهک‌های اقتصادی در نتایج کنکور ۱۴۰۲ خبر داد.
به گفته او، حدود ۵۵ درصد از رتبه‌های زیر سه‌هزار کشوری متعلق به دهک‌های هشتم تا دهم (پردرآمدترین گروه‌ها) است؛ در حالی که دهک‌های اول تا چهارم (کم‌درآمدترین گروه‌ها) تنها ۱۷ درصد از این رتبه‌ها را به دست آورده‌اند.
🔹 به بیان دیگر، دهک‌های بالای درآمدی سه برابر موفق‌تر از دهک‌های پایین در کسب رتبه‌های برتر بوده‌اند — شکافی که همچنان نیازمند اجرای سیاست‌های جبرانی است.

📈 نقش سوابق تحصیلی در کاهش نابرابری آموزشی
به نوشته اخبار فرهنگیان، زارعی با اشاره به اجرای مصوبه شورای عالی انقلاب فرهنگی در سال ۱۴۰۲ گفت:
اجرای تأثیر قطعی سوابق تحصیلی در سنجش و پذیرش دانشگاهی سبب شد سهم دهک‌های پایین و متوسط از رتبه‌های برتر افزایش یابد.

📉 بررسی داده‌های پنج‌ساله (۱۳۹۸ تا ۱۴۰۲) نشان می‌دهد:
سهم دهک‌های بالای درآمدی از رتبه‌های برتر در سال ۱۴۰۲ حدود ۲ درصد کاهش یافته است.
دهک‌های پایین درآمدی ۰.۷۵ درصد افزایش سهم داشته‌اند.
دهک‌های متوسط (پنج تا هفت) نیز ۱.۵ درصد رشد سهم از رتبه‌های برتر را تجربه کرده‌اند.
این تغییرات نشان می‌دهد که تأثیر قطعی سوابق تحصیلی توانسته تمرکز موفقیت تحصیلی را از دهک‌های مرفه به سمت تعادل بیشتر سوق دهد.

🏫 عدالت آموزشی؛ از نظریه تا عمل
به گفته زارعی، زمانی که بخشی از ارزیابی‌ها بر پایه آزمون‌های درون‌مدرسه‌ای و نه کلاس‌های خصوصی و منابع گران‌قیمت صورت گیرد، نتایج تحصیلی کمتر به وضعیت اقتصادی خانواده‌ها وابسته می‌شود.
سوابق تحصیلی به‌عنوان ابزاری مدرسه‌محور، به دانش‌آموزان مناطق محروم و کم‌برخوردار فرصت رقابتی عادلانه‌تر می‌دهد.

⚖️ نیاز به تداوم سیاست‌های جبرانی
زارعی تأکید کرد: اگرچه اجرای سیاست سوابق تحصیلی گام مؤثری در توزیع عادلانه‌تر فرصت‌های تحصیلی بوده است، اما فاصله قابل‌توجهی تا عدالت آموزشی مطلوب وجود دارد.
او خواستار پیگیری جدی‌تر سیاست‌های ترمیمی برای حمایت از دانش‌آموزان دهک‌های پایین شد.